Als je aan de wijnregio Sicilië denkt associeer je dit vaak met de Etna. Maar ook buiten dit vulkanisch gebied vind je een florerende en boeiende wijnwereld. Het wijnhuis Avide ligt op zo’n 2 km ten noorden van Comiso, een stad in het zuidoostelijk deel van het eiland met een prachtig historisch centrum. Het laaggelegen plateau kijkt uit op afgeronde heuveltoppen in het oosten.

De geschiedenis van dit domein gaat terug tot het einde van de 19e eeuw. Tijdens de daaropvolgende eeuw kende het een gestage uitbreiding. De wijnbouw gebeurde volgens het principe van ‘mezzadria’ waarbij verschillende wijnbouwers intens samenwerkten in een soort van coöperatieve onderneming. De wijn werd in grote 10 tot 20 liter flessen gebotteld en die werden dan onderling verdeeld. In 1974 legde de overheid dit type van samenwerking aan banden en dat was dan ook de katalysator voor de familie Calcaterra om het heft in eigen handen te nemen. Twee jaar later kwamen de eerste 75 cl flessen onder hun eigen naam op de markt en dat was voor deze regio echt wel een totaal nieuwe aanpak. Al snel volgde de switch naar een temperatuur-gecontroleerde fermentatie, wat ook ongezien was. Het is dus wel veilig om te stellen dat de wijnen van Avide er op kwalitatief gebied uitsprongen.

De focus van Avide lag steeds bij inheemse druivenrassen. Enkel een beperkte aanplant van Syrah en Cabernet Sauvignon in de jaren negentig doorbrak die trend. Qua rode rassen werken ze voornamelijk met Nero d’Avola en Frappato. Het leuke aan Avide is dat je beide rassen in al hun puurheid als monocépage kan ontdekken, maar ook als blend. Wijnen van Nero d’Avola bieden naast soepele en ronde tannines ook een intense kleursensatie en zitten vaak hoog qua zuren. De hoeveelheid aan zuren wordt deels bepaald door het bodemtype en kan soms te hoog uitvallen waarbij de toevoeging van bijvoorbeeld Frappato of internationale druivenrassen een noodzaak wordt. Frappato zit dus wat lager in zuren en dit leidt tot lichte en toegankelijke wijnen met een verfijnde textuur maar zonder een grote onderliggende tannine-structuur.

Voor hun witte wijnen werken ze uitsluitend met de autochone rassen Grillo en Inzolia. Grillo verdraagt, dankzij zijn dikke schil, vrij gemakkelijk de intense mediterrane zomerzon. Het is een vrij recente druif die in 1873 zijn oorsprong kent door een kruising van Catarratto en Zibibbo bij een zoektocht naar meer resistente rassen. Inzolia is één van de oudste druivenrassen op Sicilië en wordt vaak in een blend gebruikt. Het meest kenmerkende zijn de nootachtige aroma’s.

De wijngaarden van Avide liggen op zo’n 200 meter boven zeeniveau. De bodem bestaat voornamelijk uit klei. Er wordt op een ecologisch verantwoorde manier aan wijnbouw gedaan. In 2006 hebben ze hun interne conversie naar biologische wijnbouw afgerond, dit echter zonder certificaat. De stap naar het officialiseren van dit proces ving in 2014 aan. Zowel tussen de ranken als in de kelder hanteren ze de filosofie dat er enkel wordt ingegrepen als het echt niet anders kan. Insecticiden zijn al lang verbannen. Het insectenbestand wordt goed in de gaten gehouden, daarbij zijn er zowel schadelijke exemplaren als insecten met een toegevoegde waarde. In de strijd tegen ziektes en schimmels worden koper en zwavel ingezet.

Ze verbouwen zowel wijnen die onder de Cerasuolo di Vittoria Classico vallen, het hoogst mogelijke DOCG keurmerk, als DOC Sicilia wijnen. De fermentatie verloopt steeds temperatuur-gecontroleerd. Hun meest toegankelijke wijnen worden snel gebotteld zodat de fruitige aroma’s hun fraîcheur behouden. De meer gestructureerde wijnen krijgen een rijping op barriques.

Met Marco Calcaterra is de volgende generatie aan het bewind van Avide en is het domein nog steeds in volle ontwikkeling. Zijn non-interventieve opvatting laat je de inheemse Siciliaanse druivenrassen in al hun puurheid ontdekken.